Η ταυτότητα του Μαρτίου

Είναι ο τρίτος μήνας του χρόνου και έχει 31 ημέρες. Στις 21 Μαρτίου είναι η εαρινή ισημερία, οπότε αρχίζει η άνοιξη. Αντιστοιχεί προς τους αρχαιοελληνικούς μήνες Ανθεστηριώνα και Ελαφηβολιώνα. Το όνομά του είναι λατινικό και προέρχεται από το Mars  που σημαίνει Άρης. Ο καιρός τον Μάρτιο είναι άστατος, από την λιακάδα και την ζέστη στις βροχές, στο κρύο, ακόμα  και στο χιόνι και έτσι ο λαός έχει πλάσει πολλούς μύθους και  παροιμίες για τα «καμώματα» του Μάρτη. Ένας μύθος λέει πως ο Μάρτης είναι άστατος και τρελός, γιατί ξεγέλασε τ’  άλλα ένδεκα αδέλφια του –τους μήνες- και ήπιε μόνος του το κρασί από το μεγάλο βαρέλι που ήταν στο υπόγειο του γέρο-Χρόνου. Άλλος μύθος αναφέρεται σε μια γριά που στο τέλος του Μάρτη φώναξε ικανοποιημένη:  «Πριτς Μάρτη, ξεχειμώνιασα τα γιδάκια μου» και τότε εκείνος δανείστηκε μια μέρα από τον Φεβρουάριο, -που έμεινε «Κουτσοφλέβαρος»- και πάγωσε την γριά και τα κατσίκια της. Ακόμα και έθιμα και προλήψεις δημιουργήθηκαν για τον Μάρτιο. Στα περισσότερα μέρη της χώρας μας, μέχρι πριν λίγα χρόνια, τα παιδιά φορούσαν την πρώτη μέρα του μήνα, βραχιολάκια από άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον «Μάρτη», για να μην τα μαυρίσει ο ήλιος. Το έκοβαν δε και το κρέμαγαν στο μπαλκόνι του σπιτιού ή το πέταγαν στα κεραμίδια, μόλις πρωτόβλεπαν τον προάγγελο της άνοιξης, τα χελιδόνια. Οι πρώτες μέρες του Μάρτη θεωρούνταν δυσοίωνες και αποφράδες (δρίμες).

Παροιμίες για τον Μάρτιο:

- Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος πέντε φορές εχιόνισε και πάλι το μετάνιωσε που δεν εξαναχιόνισε.

- Από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα.

- Οπόχει κόρη ακριβή, τον Μάρτη ο ήλιος μην την δει (γιατί θα την μαυρίσει)

- Όλο το Μάρτη φύλαε, ως τις δέκα τ’ Απριλιού

- Φύλαε ξύλα για τον Μάρτη να μην κάψεις τα παλούκια

- Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης

- Μάρτης βρέχει, ποτέ μην πάψει

- Μάρτης έβρεχε, θεριστής χαιρόταν