Κωστής Παλαμάς

68 χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου μας εθνικού ποιητή
«Αυτό το λόγο θα σας πω, δεν έχω άλλον κανένα
Μεθύστε με το αθάνατο κρασί του Εικοσιένα».

Ο Κωστής Παλαμάς γεννήθηκε στην Πάτρα τον Ιανουάριο του 1859, όπου ο πατέρας του Μιχάλης ήταν δικαστικός. Οι γονείς του κατάγονταν από το Μεσολόγγι. Επτά χρονών θα χάσει και τους δυο γονείς του. Από το 1864 ως το 1875 έζησε στο Μεσολόγγι στο σπίτι του θείου του Δημήτρη Παλαμά που τον είχε αναλάβει

Το 1876 γράφτηκε στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Γρήγορα όμως την εγκαταλείπει για να αφοσιωθεί στην ποίηση και την λογοτεχνία, που λάτρευε από μικρό παιδί γράφοντας στίχους. Από το 1879 αρχίζει να συνεργάζεται με εφημερίδες και περιοδικά της εποχής του, «Ακρόπολη», «Ραμπαγιάς», «Εστία», δημοσιεύοντας λυρικά και σατιρικά ποιήματα, χρονογραφήματα, πολιτικά σχόλια, διηγήματα κ ά.

Η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Τα τραγούδια της πατρίδας μου» εκδίδονται το 1886, ακολουθούν «Ο ύμνος στην Αθηνά» το 1889 και «Τα μάτια της ψυχής μου» το 1892, τον επιβάλλουν ως τον νέο ποιητή της εποχής του και καθώς γράφει στην δημοτική εντάσσεται στους ποιητές της Νέας Σχολής, μαζί με τον Παράσχο, τον Βασιλειάδη, τον Σούτσο κ ά.

Το 1886 παντρεύεται την Μαρία Βάλβη με την οποία απέκτησε τρία παιδιά, τη Ναυσικά, τον Λέανδρο και τον Άλκη, που πέθανε στα πέντε του χρόνια, βυθίζοντας τον ποιητή σε βαθιά οδύνη,. Αναζητά την λύτρωση και γράφει τότε το αριστουργηματικό ελεγείο «Ο τάφος».
«Άφτιαστο κι αστόλιστο,
του Χάρου δε σε δίνω
Στάσου με τ’ ανθόνερο
την όψη σου να πλύνω…»

Το 1879 διορίστηκε Γραμματέας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ αργότερα προήχθη σε Γενικό Γραμματέα, θέση που κράτησε μέχρι το 1928, οπότε αποχώρησε από την υπηρεσία με πολλές τιμητικές διακρίσεις. Το 1926 εκλέχτηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Ο Παλαμάς θεωρείται ο μεγαλύτερος ποιητής των νεοελληνικών χρόνων, που γεμίζει με την φυσιογνωμία του όλη την εποχή του, ακόμα «Εθνικός ποιητής» μετά από τον Σολωμό. Η ποίησή του είναι πολύπλευρη, διακρίνεται για το μεγαλόσχημο της έμπνευσης, την μεγάλη ποικιλία των στιχουργικών μορφών, το πλήθος των θεμάτων της, την πυκνότητα του περιεχομένου της, αλλά και την λατρεία του για την Ελλάδα, είτε εκφράζεται για την φύση, την ιστορία, την τέχνη, το αρχαίο κάλλος, την φιλοσοφία ή την ζωή της.

Το ποιητικό έργου του ανέρχεται σε 21 τόμους: «Ίαμβοι και ανάπαιστοι» (1897), «Οι χαιρετισμοί της ηλιογέννητης» (1900), «Η ασάλευτη ζωή» (1904), «Ο δεκάλογος του γύφτου» (1907), «Η φλογέρα του βασιλιά» (1910), «Η πολιτεία κι η μοναξιά» (1912),
«Βωμοί» (1915), «Τα δεκατετράστιχα» (1919), «Δειλοί και σκληροί» (1928), «Οι νύχτες του Δήμιου»(1935) κ ά. Ακόμα το θεατρικό έργο «Τρισεύγενη» (1903), τα διηγήματα «Ο θάνατος παλικαριού» (1901), «Διηγήματα» (1920) και τα κριτικά έργα «Γράμματα», «Τα πρώτα κριτικά», «Τα χρόνια μου και τα χαρτιά μου» και τις μονογραφίες για τον Γκαίτε, τον Σολωμό, τον Βαλαωρίτη, τον Κρυστάλλη κ ά.

Ο Κωστής Παλαμάς πέθανε στα χρόνια της κατοχής, στις 27 Φεβρουαρίου του 1943. Η κηδεία του την επόμενη μέρα, θα αποτελέσει μεγαλειώδη πατριωτική εκδήλωση. Μπροστά στον έκπληκτο κατακτητή, χιλιάδες κόσμου συγκεντρώνονται στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, όπου συνοδεύουν τον ποιητή στην τελευταία του κατοικία ψάλλοντας τον εθνικό μας ύμνο. Ο Άγγελος Σικελιανός χαιρετά τον ποιητή λέγοντας:
«Ηχήστε, οι σάλπιγκες…Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη την χώρα, πέρα ως πέρα…
Βογγήστε, τύμπανα πολέμου…οι φοβερές σημαίες,
ξεδιπλωθείτε στον αέρα!
Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!»