1866: Το ολοκαύτωμα του Αρκαδίου.

Το Αρκάδι ήταν παλιό μοναστήρι της Κρήτης στην επαρχία Ρεθύμνου και κατά την παράδοση είχε κτιστεί από τον αυτοκράτορα Ηράκλειτο. Έγινε γνωστό από τους αγώνες του υπόδουλου ελληνικού λαού κατά των Τούρκων. Η μονή Αρκαδίου ήταν το κέντρο των οπλαρχηγών κατά την επανάσταση στην Κρήτη. Στις 6 Νοεμβρίου 1866, το πολιόρκησε  στενά ο Μουσταφά Πασάς με 22.000 άνδρες κι ορεινό πυροβολικό. Οι υπερασπιστές του μοναστηριού ήταν μόνο 300 πολεμιστές και 643 γυναικόπαιδα. Βοήθεια απέξω δεν μπορούσε να τους δοθεί, γιατί εμπόδιζε η ραγδαία βροχή και η χιονοθύελλα. Η λυσσασμένη μάχη κράτησε 3 ολόκληρες μέρες. Στις προτάσεις του Μουσταφά πασά στους πολιορκημένους, να φύγουν χωρίς να τους πειράξει, εκείνοι μολονότι δεν είχαν την παραμικρή ελπίδα σωτηρίας, απέρριψαν τις προτάσεις του, λέγοντας πως έχουν ορκιστεί να αγωνιστούν μέχρι το τέλος για την απελευθέρωση της Κρήτης και την ένωσή της με την Ελλάδα. Στις 7 Νοεμβρίου, όταν πια δεν υπήρχε ελπίδα σωτηρίας, ο ηγούμενος της Μονής Γαβριήλ, κοινώνησε όλους τους πολιορκημένους, μέσα σε μια ατμόσφαιρα κατανυχτική και συγκινητική. Στις 8 Νοεμβρίου ημέρα της γιορτής των Ταξιαρχών ένα μεγάλο πυροβόλο των Τούρκων δημιουργεί ένα τεράστιο ρήγμα στο τείχος, από όπου εισβάλουν μέσα. Η πάλη τότε αρχίζει σώμα με σώμα. Επάνω στο κορύφωμα της μάχης ο αγωνιστής  Κώστας Γιαμπουδάκης αδειάζει την πιστόλα του στην μπαρουταποθήκη. Όλοι τινάχθηκαν στον αέρα. Σκοτώθηκαν 829 Έλληνες και αιχμαλωτίστηκαν 114. Από τους Τούρκους σκοτώθηκαν 3.000. Το δράμα του Αρκαδίου συγκίνησε ολόκληρο τον πολιτισμένο τότε  κόσμο και ενέπνευσε ποιητές, συγγραφείς και μουσουργούς.