Θα πούμε τα σύκα…σύκα

Η συκιά είναι δέντρο άγριο και ανήκει στην οικογένεια των φίκων, φίκος ο καρικός, (Ficus carica), η ιδιαίτερη ονομασία του. Είναι  χαρακτηριστικό δέντρο με  γκρίζο κορμό, θαμπά φύλλα, που θυμίζουν ανοικτές παλάμες, που αντί για ρετσίνι παράγει γάλα, που είναι ελαφρά καυστικό και δημιουργεί φαγούρα και ερεθισμό.

Ιστορία

Είναι το πρώτο δέντρο που αναφέρεται στην Βίβλο, όπου όταν ο Αδάμ και η Εύα, εκδιώχθηκαν από τον παράδεισο, χρησιμοποίησαν φύλλα συκής για να σκεπάσουν την γύμνια τους. Στην μυθολογία αναφέρεται και η χθόνια καταγωγή της. Όταν οι Τιτάνες νικημένοι από τον Δία βυθίστηκαν στα Τάρταρα, η Γαία η μητέρα τους, ξαναέβγαλε στην επιφάνεια έναν από αυτούς τον Συκέα, μεταμορφώνοντας τον σε δέντρο, την συκιά Ακόμα υπάρχει αναφορά στην Οδύσσεια του Ομήρου, όταν ο Οδυσσέας για να τον αναγνωρίσει ο πατέρας του Λαέρτης του υπενθυμίζει, ότι του έδωσε «τεσσαράκοντα συκάς». Την εποχή του Σόλωνα, απαγορευόταν η εξαγωγή των σύκων, από την Αθήνα και οι καταγγέλλοντες μάλιστα τους παραβάτες, ονομάζονταν συκοφάντες.

Δοξασίες

Υπάρχουν πολλές δοξασίες για την συκιά, καθώς αναφέρεται σε ευαγγελικά κείμενα. ως το δέντρο που καταράστηκε ο Ιησούς να ξεραθεί, όταν δεν βρήκε ούτε ένα καρπό να φάει, ενώ η λαϊκή θυμοσοφία το θεωρεί καταραμένο, γιατί κρεμάστηκε από αυτό ο Ιούδας μετά την προδοσία του, τέλος ακόμα λένε ότι δεν πρέπει να κοιμόμαστε κάτω από την συκιά, γιατί φέρνει βαρύ ύπνο.

Ποικιλίες

Είδη σύκων, άσπρα, μαύρα, μοβ, κόκκινα, μικρά, μεγάλα, με πιο γνωστά αυτά της Κύμης στην Εύβοια, που έχουν αναγνωριστεί ως προϊόντα με Προστατευμένη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ), τα μεσσηνιακά της Καλαμάτας (τσαπελόσυκα) της Αργαλαστής στο Πήλιο, τα βασιλικά κ ά

Θρεπτικά συστατικά

Τα σύκα περιέχουν 80% νερό και είναι πλούσια σε βιταμίνες (Α, Β, C, Ε), ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο, κάλιο και μαγνήσιο, έχουν μεγάλη θερμιδική αξία, που με την αποξήρανσή τους πολλαπλασιάζεται. Λόγω των φυτικών ινών που περιέχουν, βοηθούν στην απώλεια βάρους, δημιουργώντας αίσθημα κορεσμού. Τα μικρά σποράκια που περιέχουν παρέχουν λύση σε περιπτώσεις δυσκοιλιότητας, αλλά αντίθετα πρέπει να αποφεύγονται από άτομα με κολίτιδα ή άλλα γαστρεντερικά προβλήματα.

Αγορά και συντήρηση

Εάν μαζεύουμε μόνοι μας τα σύκα πρέπει να προσέξουμε το άσπρο υγρό που βγάζουν να μην έρθει σε επαφή με το δέρμα γιατί δημιουργεί ερεθισμό. Επιλέγουμε σύκα που δεν είναι πολύ ώριμα, δηλαδή όχι πολύ μαλακά, να είναι τρυφερά, η φλούδα τους να είναι λεία χωρίς ανοίγματα και χτυπήματα και όσο γίνεται η κάτω πλευρά τους να μην είναι πολύ ανοιχτή. Συντηρούνται μόνο για λίγες μέρες στο ψυγείο.

Κατανάλωση

Καταναλώνονται είτε ωμά σαν φρούτο και επιδόρπιο, με καλύτερη εποχή τους το τέλος του καλοκαιριού, αλλά και όλο το χρόνο, ως ξερά. Το σύκο έχει ενταχθεί στην γαστρονομία ως συστατικό της μαγειρικής (πίτα, τάρτα), της ζαχαροπλαστικής (μαρμελάδα, γλυκό κουταλιού, κουλουράκι, πετιμέζι), αλλά ακόμα και της ποτοποιίας, όπως η σούμα στην Χίο.