Η μάχη των Θερμοπυλών

Στις 5 Αυγούστου του 480 π Χ ο Λεωνίδας στα Στενά των Θερμοπυλών, απαντά «Μολών λαβέ», στην πρόταση του Πέρση βασιλιά Ξέρξη να παραδώσει τα όπλα.

Οι Θερμοπύλες είναι μια τοποθεσία ανάμεσα στο Καλλίδρομο όρος και τον Μαλιακό κόλπο. Στην αρχαιότητα ήταν μια πολύ στενή δίοδος, μήκους 9 χλμ και πλάτους 12 χλμ, πραγματική «πύλη», μοναδική για το πέρασμα στην Νότια Ελλάδα κι είχε γι αυτό μεγάλη στρατιωτική σημασία. Στην τοποθεσία αυτή έγινε το 480 π Χ η περίφημη μάχη των Ελλήνων κατά των Περσών, που συγκλόνισε και θα συγκλονίζει για αιώνες την ανθρωπότητα, για την μεγαλειώδη θυσία του Λεωνίδα και των τριακοσίων του.

Ο πολυάριθμος στρατός του Ξέρξη, ανερχόμενος σε 1.700.000 άνδρες έφτασε στις Θερμοπύλες, τις οποίες φύλαγαν 4.000 Έλληνες με επικεφαλής τον βασιλιά της Σπάρτης, Λεωνίδα. Ο Ξέρξης κατ’ αρχάς κάνοντας επίδειξη της δύναμής του, διεμήνυσε ότι τα βέλη των Περσών θα καλύψουν τον ήλιο, λαμβάνοντας την αποστομωτική απάντηση του Σπαρτιάτη Διηνίκη «Καλύτερα θα πολεμήσουμε υπό σκιά». Τέλος ζήτησε από τους Έλληνες να παραδοθούν και να παραδώσουν τα όπλα. Όταν όμως έλαβε από τον Λεωνίδα την πολυθρύλητη απάντηση «Μολών λαβέ» (έλα να τα πάρεις), διέταξε γενική έφοδο.

Ένας τρομερός και σκληρός αγώνας άρχισε τότε. Οι λυσσώδης επιθέσεις των Περσών συντρίβονται από την ανδρεία και την δεξιοτεχνία των Ελλήνων και το πεδίο της μάχης γεμίζει από τα πτώματα μυριάδων Περσών. Η πανωλεθρία τους την δεύτερη μέρα που έλαβαν μέρος οι καλύτεροι πολεμιστές του εχθρού και οι «αθάνατοι» της βασιλικής φρουράς, είναι μεγαλύτερη.

Ο Ξέρξης βρίσκεται σε αμηχανία, γιατί η δίοδος είναι απαραβίαστη. Τότε εμφανίζεται ο προδότης Εφιάλτης του Ευρυδήμου, που οδηγεί τους Πέρσες από ένα κρυφό πέρασμα που γνώριζε στην Ανοπαία Ατραπό, βγάζοντάς τους πίσω από τις γραμμές των Ελλήνων. Την τρίτη και τελευταία μέρα ο Ξέρξης προτείνει και πάλι στον Λεωνίδα να συνθηκολογήσουν και να τον κάνει κυρίαρχο όλης της Ελλάδας. Ο ήρωας βασιλιάς απαντά: «Προτιμώ να πεθάνω για την πατρίδα μου παρά να την υποδουλώσω».

Ο Λεωνίδας βλέπει ότι είναι περικυκλωμένος, καταλαβαίνει τα μοιραία γεγονότα και ετοιμάζεται για την τελική μάχη. Έδιωξε τους άλλους Έλληνες κράτησε μόνο τους 300 Σπαρτιάτες. Η σύγκρουση που ακολούθησε ήταν τρομακτική και ο αγώνας έλαβε την αγριότερη μορφή, της πάλης σώμα προς σώμα. Η ορμή και η ανδρεία των Ελλήνων φέρνουν μεγάλη φθορά στον εχθρό. Δυο αδελφοί του Ξέρξη και χιλιάδες Πέρσες σκοτώθηκαν. Ο Λεωνίδας πέφτει μαχόμενος και γίνεται μάχη για το νεκρό κορμί του. Με την δύση του ηλίου πέφτει μαχόμενος και ο τελευταίος των ηρώων των Θερμοπυλών.

Σήμερα στον ιερό χώρο των Θερμοπυλών, όπου συγκρούσθηκαν ο κόσμος της ελευθερίας και της βαρβαρότητας, έχει στηθεί λαμπρό μνημείο των πεσόντων με τον χάλκινο ανδριάντα του Λεωνίδα. Έχει μήκος 23 μέτρα, ύψος 7,30 και παριστάνει τον Λεωνίδα με ασπίδα και δόρυ και ξίφος σε θέση μάχης. Στο μαρμάρινο βάθρο του είναι χαραγμένο το «Μολών λαβέ». Απέναντι πάνω στον λόφο Κολωνός όπου έπεσαν οι τελευταίοι υπερασπιστές της ελευθερίας, μια επιτύμβια πλάκα που εδράζεται σε πέτρες φερμένες από την Σπάρτη γράφει: «Ω ξειν αγγέλειν Λακεδαιμονίοις ότι τήδε κείμεθα τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι» (Ω! ξένε, ανάγγειλε στους Λακεδαιμονίους, ότι εδώ κειτόμαστε (νεκροί) πιστοί στο καθήκον που μας ανατέθηκε).