Θωρηκτό «Γεώργιος Αβέρωφ»

Στις 24 Οκτωβρίου του 1909, η Ελληνική κυβέρνηση αγοράζει το θωρηκτό «Γεώργιος Αβέρωφ».

Το τίμημά του 24 εκατομμύρια δραχμές, εκ των οποίων τα 8 είναι δωρεά του Γεωργίου Αβέρωφ, Έλληνα μετανάστη της Αιγύπτου. Προς τιμήν του το θωρηκτό, ονομάστηκε «Γεώργιος Αβέρωφ».

Ο τύπος του πλοίου είναι θωρακισμένο καταδρομικό με μήκος 140 μέτρα, πλάτος 21 μέτρα και βύθισμα 7,5 μέτρα. Το εκτόπισμά του είναι 9.450 -10.200 τόνοι, με κύρια ζώνη θωράκισης 200 χιλιοστά, ανέπτυσσε μέγιστη ταχύτητα 22,5 κόμβους, με καύσιμο το κάρβουνο. Κατασκευάστηκε στα ναυπηγεία Ορλάντο, στο Λιβόρνο της Ιταλίας και έφτασε στην Ελλάδα, στο Φάληρο το 1911.

Το πολεμικό αυτό πλοίο έχει συνδέσει το όνομά του με την ιστορία της Ελλάδος. Έδρασε πρώτα στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913), εξασφαλίζοντας την ναυτική υπεροχή της Ελλάδος απέναντι στην Τουρκία. Με ναύαρχο τον ατρόμητο Παύλο Κουντουριώτη, απέκλεισε τα παράλια της Μικράς Ασίας κι εμπόδισε τους Τούρκους να μεταφέρουν όλες τους τις δυνάμεις από την Ανατολή στην Βαλκανική.

Δυο απόπειρες του τουρκικού στόλου μα βγει από τα Δαρδανέλια, όπου ήταν αποκλεισμένος ματαιώθηκαν. Το 1912 Ναυμαχία της Έλλης και το 1913 Ναυμαχία της Λήμνου. Χάρη στον «Αβέρωφ» τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου Χίος, Μυτιλήνη, Λήμνος, Τένεδος κ ά απελευθερώνονται και γίνονται ελληνικά.Το 1913 στον Ελληνοβουλγαρικό Πόλεμο, ο «Αβέρωφ» με τον υπόλοιπο στόλο, κατέλαβε το Δεδέαγατς (Αλεξανδρούπολη) και την Καβάλα, που τα είχαν οι Βούλγαροι.

Μεγάλη η συμβολή του όμως και στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1918) όταν μαζί με αγγλογαλλικά πλοία, πήρε μέρος στην καταδίωξη γερμανικών πολεμικών. Το 1918, στην Κωνσταντινούπολη το Θωρηκτό υψώνει την Ελληνική σημαία υποδηλώνοντας ότι η Ελλάδα είναι ένας από τους νικητές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το 1919 αποβιβάζει ελληνικά στρατεύματα στα παράλια της Μικράς Ασίας, αλλά μετά την Μικρασιατική καταστροφή το ’22, θα βοηθήσει στην αποχώρηση των Ελλήνων, στρατού και πληθυσμού, που καταδιώκονται άγρια από τους Τούρκους.

Το 1926 το πλοίο θα εκσυγχρονιστεί στα ναυπηγεία της Τουλώνης, για να συνεχίσει και στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Με την κήρυξη του πολέμου το 1941, όταν η Ελλάδα σκλαβώθηκε στους Ιταλούς και τους Γερμανούς, ξέφυγε με μύριους κινδύνους, από τον κόλπο της Ελευσίνας, όπου έτυχε να βρεθεί και κατάφερε να πάει στο συμμαχικό λιμάνι της Αλεξάνδρειας.

Επί τρία χρόνια κάνει περιπολίες και συνοδεύει νηοπομπές στην Μέση Ανατολή και τον Ινδικό Ωκεανό. Με την απελευθέρωση, φέρνει την ελληνική κυβέρνηση πίσω στην Ελλάδα και την επόμενη χρονιά το ’45, βρίσκεται στην Ρόδο, όπου συμμετέχει στον εορτασμό της ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα, που ως τότε βρισκόταν υπό ιταλική κατοχή.

 Από το 1956, το πλοίο παροπλίζεται και μένει για 27 χρόνια παραμελημένο στον Πόρο. Το 1983 ξανασυντηρείται και μετατρέπεται σε μουσείο, στο Φάληρο, να μας θυμίζει την ένδοξη ιστορία του.