Νίκος Καζαντζάκης

Πενήντα πέντε χρόνια από τον θάνατο του μεγάλου μας ποιητή και πεζογράφου

Ο Νίκος Καζαντζάκης γεννήθηκε το 1885 στο Ηράκλειο της Κρήτης. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι. Από μικρός ασχολήθηκε με την ποίηση και ερχόμενος στο Παρίσι, επηρεάζεται από τα ρεύματα της εποχής. Χαρακτηριστικό είναι και το θέμα της διατριβής του για το διδακτορικό του «Ο Φρειδερίκος Νίτσε εν τη φιλοσοφία του δικαίου και της πολιτείας». Στο μεταξύ συνεργάζεται με το περιοδικό «Νουμάς» με το ψευδώνυμο Πέτρος Ψηλορείτης.

Το 1906 δημοσίευσε την πρώτη ποιητική συλλογή του «Όφις και κρίνος» και το 1910 την τραγωδία «Πρωτομάστορας» που ο μουσουργός Μανώλης Καλομοίρης διασκευάζει σε μελόδραμα. Ακολουθούν οι τραγωδίες «Χριστός», «Νικηφόρος Φωκάς», «Ιουλιανός ο παραβάτης», «Βούδας» «Οδυσσέας», Μέλισσα» κ ά

Πνεύμα ανήσυχο, ερευνητικό και γεμάτο οράματα, ταξιδεύει σε πολλές χώρες και γεύεται την διαφορετική ζωή κάθε τόπου, την οποία και μεταφέρει στα βιβλία του, με τρόπο παρατηρητικό, ζωντανό, γλαφυρό και διανθισμένο με φιλοσοφικές σκέψεις. «Τι είδα στην Ρουσία», «Ισπανία», «Αγγλία», «Αίγυπτος-Ιερουσαλήμ-Σινά» κ ά.

Το 1927 το φιλοσοφικό του έργο η περίφημη «Ασκητική» που εκφράζει την βαθιά αγωνία του για την ανθρωπότητα. Τα συναρπαστικά έργα του «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», «Ο Καπετάν Μιχάλης», Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», «Ο φτωχούλης του θεού» και το δοκίμιό του «Αναφορά στον Γκρέκο», που εκδίδεται μετά τον θάνατό του, γνωρίζουν τεράστια επιτυχία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ μεταφράζονται σε πολλές ξένες γλώσσες.

Το 1935 εξέδωσε το μεγάλο έπος του «Οδύσσεια», που αποτελείται από 33.333 στίχους, και αρχίζει από εκεί που τελειώνει η Οδύσσεια του Ομήρου.
«Ο τελευταίος πειρασμός» το ’53, αποτελεί σημείο τριβής με την Εκκλησία, που τον θεωρεί ιερόσυλο, γλιτώνει τον αφορισμό χάριν στην μεσολάβηση του Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα.

Από τις μεταφράσεις του, αναφέρουμε την «Θεία κωμωδία» του Δάντη, τον «Άγιο Φραγκίσκο της Ασίζης» του Γιόργκενσεν, τον «Φάουστ» του Γκαίτε, τις «Συνομιλίες Έκκερμαν και Γκαίτε» του Έκκερμαν, την «Γένεση των ειδών» του Ντάρβιν και τέλος την μετάφραση που κάνει με τον καθηγητή Ι. Κακριδή, της «Ιλιάδας» του Ομήρου. Έχει γράψει ακόμα γύρω στις 800 επιστολές στην πρώτη του γυναίκα Γαλάτεια Αλεξίου, στην δεύτερη Ελένη Σαμίου και στον Παντελή Πρεβελάκη

O Νίκος Καζαντζάκης το 1919 έγινε γενικός διευθυντής του Υπουργείου Περιθάλψεως και το 1945 υφυπουργός Παιδείας. Εν συνεχεία το 1947 διορίστηκε στην Ουνέσκο αντιπρόσωπος της Ελλάδας και διεύθυνε το τμήμα κλασσικών μεταφράσεων. Το 1956 του απονέμεται στην Βιέννη το βραβείο Ειρήνης του Παγκοσμίου Συμβουλίου της Ειρήνης. Πέθανε στις 26 Οκτωβρίου του 1957 στην Γερμανία, γυρνώντας από ένα μεγάλο ταξίδι του στην Κίνα. Σύμφωνα με την θέλησή του, ενταφιάστηκε στην πατρίδα του, στο Ηράκλειο της Κρήτης.