Η μάχη του Πέτα

Στις 4 Ιουλίου 1822 έγινε η περίφημη μάχη στην μικρή κωμόπολη του νομού Άρτας που σήμανε το τέλος στην επανάσταση στην Ήπειρο και στην Δυτική Ελλάδα και την επίσπευση στην συνθηκολόγηση των Σουλιωτών. Ο Χουρσίτ πασάς αφού κατέβαλε τον Αλή πασά της Ηπείρου, ανακηρύχτηκε νέος πασάς της Ηπείρου και θέλοντας να βάλει τέλος στην επανάσταση στην Ήπειρο στράφηκε κατά του Σουλίου και το πολιόρκησε με 14.000 τουρκαλβανούς. Προς βοήθειά του Σουλίου  έσπευσαν ο  Κυριακούλης Μαυρομιχάλης με 500 Μανιάτες και  ο πρόεδρος του Εκτελεστικού Αλέξ. Μαυροκορδάτος με 1.650 άνδρες και δυο λόχους (περίπου 3000 άνδρες) από φιλέλληνες από 19 χώρες (Γερμανοί, Γάλλοι, Ιταλοί, Ρώσοι, Ελβετοί, Άγγλοι κ ά) Ο Μαυρομιχάλης περικυκλώθηκε στην Σπλάντζα του Φαναρίου της Ηπείρου (σημερινή Αμμουδιά) και ηρωικότατα μαχόμενος, φονεύθηκε. Ο Μαυροκορδάτος  έφτασε στο Κομπότι της Άρτας και αντί να επιτεθεί κατά της Άρτας διέσπασε τις δυνάμεις του, προς Πέντε Πηγάδια και Λαγκάδα. Το κύριο σώμα με αρχηγό τον Γερμανό στρατηγό Έρενφελς στάλθηκε στο Πέτα. Εναντίον του εξόρμησε από την Άρτα ο Ισμαήλ πασάς και ο Κιουταχής με 7.000 άνδρες. Παρά τον αφάνταστο ηρωισμό των Ελλήνων και των φιλελλήνων, οι Τούρκοι τους διέσπασαν και τους διασκόρπισαν. Φονεύθηκαν σχεδόν τα 2/3 των φιλελλήνων και όλοι οι αρχηγοί τους