Η μάχη στα Λεύκτρα της Βοιωτίας

Στις 6 Ιουλίου του 371 π Χ έγινε η περίφημη μάχη της αρχαιότητας, μεταξύ Θηβαίων και Σπαρτιατών, που ανέτρεψε τα μέχρι τότε δεδομένα,  τόσο από πλευράς στρατιωτικής τακτικής, αλλά και πολιτικού συστήματος, με την ανάδειξη της θηβαϊκής ηγεμονίας. Αφορμή της μάχης υπήρξε το γεγονός ότι οι Σπαρτιάτες δεν ήθελαν να αναγνωρίσουν τους Θηβαίους, ως Βοιωτάρχες. στο συνέδριο των ελληνικών πόλεων που πραγματοποιήθηκε την άνοιξη της ίδιας χρονιάς στη Σπάρτη, για την εφαρμογή της Ανταλκίδειας ειρήνης. Οι Θηβαίοι είχαν αρχηγό τον Επαμεινώνδα και οι Σπαρτιάτες τον βασιλιά τους Κλεόμβροτο Α΄. Οι δυνάμεις των Σπαρτιατών  υπερτερούσαν έναντι των Θηβαίων, που  πίστευαν ότι ήταν αδύνατο να καταφέρουν να αντισταθούν στις δυνάμεις του εχθρού. Την κατάσταση έσωσε ο Επαμεινώνδας που εφάρμοσε τότε, για πρώτη φορά στην ιστορία, την περίφημη «λοξή φάλαγγα» Χώρισε δηλαδή το στρατό του σε δυο πτέρυγες, που η μια, η ισχυρότερη, με αρχηγό τον ίδιο, θα έκανε επίθεση, ενώ η άλλη η πιο αδύνατη, που ονομαζόταν «ιερός λόχος» και είχε  αρχηγό τον Πελοπίδα θα κρατούσε άμυνα και θα έμπαινε στην μάχη στο πιο κρίσιμο της σημείο. Αποτέλεσμα της πολεμικής αυτής ταχτικής, υπήρξε η ήττα των μέχρι τότε ανίκητων Σπαρτιατών, που αν και πολέμησαν γενναία αποδεκατίστηκαν, χάνοντας στο πεδίο της μάχης ακόμα και τον αρχηγό τους Κλεόμβροτο. Ο Επαμεινώνδας αναδείχθηκε σαν ένας από τους ευφυέστερους στρατιωτικούς, ακόμα και των σημερινών χρόνων. Ακολούθησε διάλυση της Πελοποννησιακής συμμαχίας και αφαίρεση της ηγεμονίας της Ελλάδας από τους Σπαρτιάτες και ανάληψη της από τους Θηβαίους.