1824: Η ναυμαχία του Γέροντα

Ο κόλπος του Γέροντα βρίσκεται ανάμεσα στα νοτιοδυτικά παράλια της Μικράς Ασίας, στην χερσόνησο της Αλικαρνασσού και στην νήσο Λέρο. Ο ελληνικός στόλος που αποτελούνταν από 70 πλοία, κυρίως από πυρπολικά από την Ύδρα και τις Σπέτσες, με αρχηγό τον Ανδρέα Μιαούλη καταναυμαχεί τον τουρκο-αιγυπτιακό υπό την αρχηγία του Ιμπραήμ και του Χοσρέφ πασά, στον κόλπο του Γέροντα, κοντά στην περιοχή Τσατάλια της Μικράς Ασίας, από όπου και έμεινε η φράση «τα κάνω τσατάλια» (καταστρέφω). Η ναυμαχία αυτή είναι η μεγαλύτερη της επανάστασης του ’21 και η σημασία της νίκης σημαντικότατη, καθώς έσωσε την Σάμο από τον τούρκικο στόλο, αλλά και κατέδειξε στους τούρκους τον ηρωισμό και την αγωνιστικότητα των Ελλήνων και στην θάλασσα.