Σε μια ρόγα από σταφύλι…

Το φρούτο της εποχής

Ιστορία

Το σταφύλι είναι ο καρπός του αμπελιού, γνωστό από την αρχαιότητα με αναφορά στην Βίβλο, αλλά και στην Παλιά Διαθήκη ως το πρώτο φυτό που καλλιέργησε ο άνθρωπος. Αναφέρεται και στα Ομηρικά έπη τόσο στην Ιλιάδα όσο και στην Οδύσσεια, ενώ απεικονίζεται σε τοιχογραφίες και αγάλματα, με χαρακτηριστικότερο το άγαλμα του Φειδία στην Ολυμπία που αναπαριστά τον Ερμή που στην αγκαλιά του κρατάει τον μικρό Διόνυσο, με ένα τσαμπί σταφύλι στο χέρι Η ονομασία του αμπελιού, σύμφωνα με την μυθολογία, προήλθε από τον Άμπελο, έναν ωραίο νέο που ήταν ακόλουθος του θεού Διόνυσου. Όταν αυτός μαζεύοντας σταφύλια έπεσε και σκοτώθηκε, ο Διόνυσος, για να τον τιμήσει έδωσε το όνομά του στο φυτό που κάνει σταφύλια. Ακόμα στην Ολυμπία υπάρχει ένα άγαλμα του Φειδία, που αναπαριστά τον Ερμή και στην αγκαλιά του κρατάει τον μικρό Διόνυσο, με ένα τσαμπί σταφύλι στο χέρι.

Ποικιλίες

Υπάρχουν πάνω από 3000 ποικιλίες σταφυλιών, από τις οποίες 40-50 καταναλώνονται ως επιτραπέζιες, για την παραγωγή σταφίδας ή για μαγειρική χρήση, οι υπόλοιπες χρησιμοποιούνται για την παραγωγή μούστου-κρασιού, ξυδιού, πετιμεζιού. Υπάρχουν ακόμα κατηγορίες ως προς το χρώμα (λευκά, κόκκινα, ροζέ, μπλε-μοβ), με μικρές ή μεγάλες ρώγες, με κουκούτσια ή χωρίς, αλλά και διάφορες τοπικές ποικιλίες.

Θρεπτική αξία

Η περιεκτικότητά του σταφυλιού σε νερό είναι στο 81% με θερμιδική απόδοση 71 ανά 100 γραμμάρια. Περιέχει βιταμίνες Α, Β6, και C, σίδηρο, μαγνήσιο, κάλιο, χαλκό, ασβέστιο, οργανικά οξέα (μηλικό και τρυγικό) και ακόμα γλυκόζη και φρουκτόζη, από τις γλυκαντικές του ύλες. Οι αποτοξινωτικές και διουρητικές ιδιότητες του είναι αποδεδειγμένες, ενώ φαίνεται να προλαμβάνει την κακή χοληστερόλη και τον διαβήτη

Μαγειρική

Στην διατροφή μας, μέσω της μαγειρικής χρησιμοποιούμε σχεδόν όλα τα μέρη του φυτού της αμπέλου. Όταν είναι τρυφερά τα βλαστάρια του σε εύγευστες και υγιεινές σαλάτες, τα φύλλα του για να γεμίσουμε ντολμαδάκια, το σταφύλι το τρώμε σαν φρούτο, αλλά το φτιάχνουμε και γλυκό, το ξερό σταφύλι σαν σταφίδα, τον φρέσκο μούστο για την κατασκευή γλυκών μουσταλευριά, μουστοκούλουρα, σουτζούκια, χαϊμαλιά, αλλά και πετιμέζι, μετά την ζύμωση του μούστου, το πίνουμε σαν κρασί και τέλος το περίσσιο κρασί το κάνουμε ξύδι.